“Prikkelverwerking is voor heel veel mensen iets persoonlijks waar ze dagelijks mee worstelen”

Schweigman& is initiatiefnemer van het langlopende Prikkel project. Samen met Buitenplaats Doornburgh – podium voor Kunst en Wetenschap, de HKU en het UMC Utrecht presenteren we vanaf 6 oktober de tentoonstelling Prikkel, waarvoor we kunstenaars, wetenschappers en theatermakers in residentie uitnodigden om onderzoek te doen naar neurodiversiteit en prikkelverwerking. De uitkomsten van dat onderzoek kan je zien en ervaren in deze zintuiglijke tentoonstelling, vol interactieve installaties, kunstwerken en doe-labs. Boukje vertelt waarom Schweigman& de noodzaak voelde om dit – voor veel mensen – zeer persoonlijke, maar ook urgente maatschappelijke thema meer aandacht te geven.

“Aanvankelijk was de aanleiding om me te verdiepen in de thematiek van Prikkel de prikkelverwerking van mijn oudste dochter die worstelt met een sensorische integratiestoornis. Het was mij duidelijk dat zij de wereld totaal anders beleeft dan ikzelf en ik wist niet altijd om te gaan met haar onverstaanbare gedrag. Pas bij het lezen van het boek met de toepasselijke titel Uit de pas van ergotherapeut Carol Stock Kranzowitz kreeg ik de eerste handvatten om haar beter te gaan begrijpen. 

Later wist Anneke Groot, schrijfster van het boek Neurospeciale kinderen begrijpen en begeleiden, mij duidelijk te maken dat veel gedragsproblemen eigenlijk zeer geavanceerde prikkelregulaties zijn, noodzakelijk voor het kind zelf. Er zijn veel overeenkomsten met de problemen die mensen kunnen ervaren binnen het autisme spectrum, bij AD(H)D of zelfs bij dyslexie als het gaat om prikkelverwerking. Ik vroeg me al langer af hoe we toch al die labels, die nu aan de orde van de dag zijn, moeten interpreteren en ook of we vandaag de dag eigenlijk niet collectief overprikkeld zijn gezien de hoeveelheid burn-outs. 

Het onderwerp prikkelverwerking is voor heel veel mensen iets persoonlijks waar ze dagelijks mee worstelen, maar bovenal is het een maatschappelijke kwestie. Hoe langer ik me erin verdiep hoe alles-omvattender het onderwerp blijkt te zijn. En eigenlijk raakt het ook heel direct aan mijn werkwijze binnen de kunst die altijd een fenomenologische insteek heeft; die altijd begint vanuit het lichaam, de zintuigen, het spel met de waarneming.

Ik vind het van grote waarde dat alle partners zich hebben aangesloten bij het onderzoek naar wat prikkelverwerking nu eigenlijk behelst op zowel lichamelijk als maatschappelijk als filosofisch niveau. De meerwaarde van domeinoverschrijdend samenwerken heeft zich hierin getoond. We zijn trots op de tentoonstelling die u vanaf 6 oktober kunt bezoeken.”